Зээлийг зээлээр төлдөггүй. Тэгвэл дампуурна. Бүсээ чангалж төлдөг. Гэхдээ монголд ард түнийхээ бус авилгачдийн бүсийг жаахан чангалахад л өрөө амархан төлнө. Өнөөдөр төрийн албанд 170 гаран мянган хүн ажиллаж байгаагаас бидний судалж тооцоолсноор 21000 хүн “цүнх баригч” гэх албан тушаалд ажиллаж байна. Энэ хүмүүс манай нийгмийн жинхэнэ идээ бээр болж байна. Тэд хээл хахууль авах зуучлах, тендер будлиантуулах, хов зөөх, шудрага хүмүүсийг матах гээд л муу муухай болгоныг хийж байна. Тэд доороо хоёроос гурван гар хөлтэй болсон байна. Тэд жилдээ л гэхэд шууд цалингийхаа төсөвт 300 тэрбум төгрөг, албаны өрөө унаа бусад хангамж нийгмийн даатгал гээд яривал доод тал нь 500 тэрбумаас хол давна. Дээр нь эдгээр хүмүүсийг гайгаар энэ их өр зээл бий болж ядуурал гуйланчлал, намаар ялгаварлах үзэл, ажилгүйдлэл, хээл хахуул цэцэглэн хөгжсөн. Тиймээс энэ хүмүүсийг гар хөл бологсдтой нь төрийн албанаас цомхтговол өр зээлээ амархаан төлөхөөс гадна улс орон хөгжинө. Сонгууль бүрийн дараа “ЦҮНХ БАРИГЧ” гэдэг орон тоо олон мянгаар нэмэгддэг тэд сонгуульд зарцуулсан мөнгийг төрөөс хэд нугалж буцаан авах ажлыг гардан гүйцэтгэдэг. Тэдгүйгээр авилга хөгжих боломж байхгүй. Тэднийг цомхотгочихвол авилгачид гар хөл, нүд чихгүй болно гэсэн үг. Энэ бол монголын хөгжлийн гарц. Тэд туслах, зөвлөх, дэд сайд, орлогч дарга, зөвлөлийн гишүүд, гэх мэт ер нь ямар ч нэрээр байж болно. Улсын Их Хурал, Засгийн газар, яам , төрийн өмчийн компаниуд, агентлагаас эхлээд аймаг, сум бүүр хороо, баг бүрт тэр ч байтугай сургууль, цэцэрлэг эмнэлэг гээд төсвөөс санхүүждэг төрийн бодлогыг хэрэгжүүлдэг нэгж бүрт аалзны тор шиг үүрлэж монголд болж байгаа муу муухай болгоныг хийдэг идээ бээр болж байна. Бид ирж байгаа гахай жилдээ энэ идээ бээрнээсээ салж улс орноо өрнөөс гарган хөгжүүлцгээе.Энэ цүнх баригчид бол авилгачидаасаа илүү аюултай хүмүүс. Тэд нийгэмд байгаа хорт вирус. Тэднийг монголын төрөөс зайлуулж байж цэвэршинэ. Хээл хахууль зуучилна, өөрсдөө авна, хор найруулна. Хар дэвтэр хөтөлнө, хамт олны дотор үл итгэх байдал бий болгоно, матна, бөгс ухна, гэмгүй хүнийг хэлмэгдүүлнэ, албан тушаалтнуудыг барьцаална, ингэснээрээ хууль бус үйлдэл хийлгэж барьцаагаа лавшруулан гэмт хэргийн бүлэглэл хэлбэрт оруулна, тэдэнд хийхгүй муу үйл гэж байхгүй иймд нарийн судалгаа гаргаж орон тоог нь цомхотгон зохих шийтгэлийг нь ноогдуулах хэрэгтэй. Тухайлбал, намайг ТӨХ-ны даргаар ажиллаж байхад нэг нөхөр Ерөнхийлөгч, УИХ-ын дарга, Ерөнхий сайдад матаас бичиж, элдвээр гүтгэж билээ. Өмнөх нийгэмд 50 мянган мэдээлэгч байсан. Одоо хэдэн цүнх баригч, мэдээлэгч байгаа бол. Нийгмийн бүх салбарт цүнх баригч, мэдээлэгч байгааг онцгой анхаарууштай! Цүнх баригчид, мэдээлэгчид, бялдуучдын хамгийн өндөр албан тушаал нь салбарын дэд сайдууд, агентлагуудын дэд, орлогч дарга нар, яамд, агентлагын газар, хэлтсийн орлогч дарга нар, нийслэл аймгийн орлогч дарга нар, газар, хэлтсийн орлогч нар байдаг нь тодорхой болжээ. Дор хаяж байгууллага бүхэнд 3-5 хүн ажиллаж байна. Бид тодорхой төлөвлөгөө гаргаж цагдаа, тагнуул, авилгатай тэмцэх газар, төрийн албаны зөвлөл, эрдэм шинжилгээ судалгааны байгууллагууд, эрдэмтэн судлаачид, иргэний нийгмийн байгууллагууд, нийт иргэдтэйгээ хамтран энэ ажлыг зохион байгуулж төрөө цэвэрлэцгээе!
Д.Цогтбаатар